Yaklaşık iki yıldır devam eden Covid-19 pandemisi sürecinde gerek sıhhatsiz beslenme, gerekse fizikî hareketsizliğin artması karaciğer yağlanması sıkıntısının da yaygınlaşmasına neden oluyor. Acıbadem Bakırköy Hastanesi Gastroenteroloji Uzmanı Doç. Dr. Hakan Ümit Ünal “Normal bir karaciğer dokusunun yüzde 5’inden fazlasının yağ hücreleri tarafından oluşması ‘karaciğer yağlanması’ olarak tanımlanıyor. Tedbir alınmadığı taktirde vakit içinde siroza ve hatta karaciğer kanserine kadar götüren sonuçlara neden olabiliyor. Yağlanmaya bağlı karaciğer sirozu nedeni ile karaciğer nakli yapılan hasta sayısı hem ülkemizde hem de bilhassa batı toplumlarında besbelli bir formda artıyor” diyerek uyarıyor. Karaciğerin kendini yenileyebilen bir organ olduğunu ve günlük yaşantımızda yapacağımız kimi sağlıklı değişikliklerle karaciğer yağlanmasına karşı tedbir alabileceğimizi vurgulayan Gastroenteroroloji Uzmanı Doç. Dr. Hakan Ümit Ünal, karaciğer yağlanmasına karşı değerli ihtarlar ve tekliflerde bulundu.
Son yıllarda gerek ülkemizde gerekse dünyada görülme sıklığı süratle artan karaciğer yağlanması; alkole bağlı olan ve alkole bağlı olmayan yağlanma olarak iki ana kümede bedellendiriliyor. Alkol karaciğer dokusu için toksik tesir oluşturup karaciğer yağlanmasına yol açarken, alkole bağlı olmayan yağlanmada ise en kıymetli nedenlerin başında obeziteye bağlı insülin direnci geliyor. Acıbadem Bakırköy Hastanesi Gastroenteroloji Uzmanı Doç. Dr. Hakan Ümit Ünal, günümüzde en büyük halk sıhhati sorunlarının başında obezitenin geldiğini belirterek şöyle konuşuyor: “Obezitede bedenimizdeki yağ ölçüsü besbelli halde artar ve bu yağ birebir vakitte doku ve organlarımızda birikmeye başlar. Yağ dokusundan salgılanan ve lipokin ismi verilen unsurlar insüline karşı doku direnci oluşturarak bir kısır döngü biçiminde yağlanmayı daha da artırır. Yağlanmadan en çok etkilenen organların başında karaciğer gelmektedir. Karaciğerde biriken yağ nedeni ile oluşan iltihabi rekasiyon karaciğer hücrelerinde hasara ve vakitle siroz gelişimine neden olur.” Bilhassa batı toplumlarında sirozun, yani karaciğer yetmezliğinin en sık nedeninin alkole bağlı karaciğer hastalığı olduğunu belirten Doç. Dr. Hakan Ümit Ünal “Alkol kullanımına bağlı karaciğer yağlanması tespit edilen hastanın alkolü bırakması durumunda karaciğer dokusu kendisini yeniliyor ve bu biçimde siroza gidiş büyük ölçüde engellenmiş oluyor” diyor.
Karaciğer yağlanması alkole bağlı değilse!
Alkole bağlı olmayan karaciğer yağlanmasının; altta yatan genetik bir bozukluğa, bir ilaca yahut enfeksiyona bağlı değilse en kıymetli nedeninin insülin direnci olduğunu, bu nedenle ülkü kilomuzu koruyarak karaciğer yağlanması riskini azaltabileceğimizi vurgulayan Doç. Dr. Hakan Ümit Ünal “Yapılan aerobik idmanlar, karaciğer yağlanmasında, birçok ilaç ile ulaşılamayacak kadar düzgün bir halde insülin direncini azaltarak yağlanmadan esirgeyici tesir sağlar. Alkole bağlı olmayan karaciğer yağlanması olan bir hastanın kilosunun yüzde 10’unu (70 kilo olan bir kişinin 7 kilo) vermesi karaciğer yağlanmasını manalı seviyede azaltacaktır. Lakin kilo verilirken dikkat edilmesi gereken konulardan biri çok süratli kilo verilmemesidir. Zira süratli kilo kaybı da karaciğerde yağlanmada artışa neden olabilir. Ülkü olan haftada 0.5-1 kg kaybıdır. Bu yüzden şok diyetlerden kaçınılmalı, hekim ve diyetisyen denetiminde kilo verilmesi sağlanmalıdır” diyor.
Karaciğer yağlanmasına karşı 7 tesirli öneri!
Günümüzde yağ ölçüsünü birkaç dakika içinde öğrenmenin mümkün olduğunu belirten Doç. Dr. Hakan Ümit Ünal, karaciğer yağlanmasına karşı tesirli tekliflerini ise şöyle sıralıyor;
- Alkolden uzak durun. Gerekirse profesyonel yardım alın.
- Sağlıklı bir diyet ve nizamlı antrenmanla ülkü kilonuza ulaşın.
- Haftada en az 4 gün, 40 dakika tempolu yürüyüş yapın.
- Düşük karbonhidratlı beslenin.
- Akdeniz Tipi beslenmeye geçin; yani; karbonhidrattan çok zerzevat, kırmızı etten çok balık tüketin.
- Şok diyetlerden uzak durun.
- Kalp rahatsızlığınız yoksa günde bir-iki fincan kahve içmenin, karaciğer yağlanmasına bağlı gelişebilecek komplikasyonlara karşı gözetici tesiri olduğu düşünülüyor. Doç. Dr. Hakan Ümit Ünal “Ancak kahvenin ana tedavi sistemi üzere algılanmaması gerekir. Yani diyet, idman ve gerekirse ilaç tedavisi olmaksızın tek başına bir tedavi olarak değil, tedaviye dayanak olarak düşünülebilir” diyor.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
